Chris Develing • 10 december 2021
Abortus: het brandende gebouw, de vriezer en de baby
Leer in vijf minuten hoe je dit pro-choice argument weerlegt
Luister de audio versie:
Stel je voor, je staat in de gang van een brandend huis. Je ziet twee deuren. Achter de eerste staat een wieg met een baby. Achter deur twee staat een vriezer met daarin duizend ingevroren embryo’s. Je hebt alleen genoeg tijd om één van de deuren te openen en te vluchten, met de baby of de embryo’s. Welke deur kies je? Maar let op: wie je niet kiest, is volgens jou dus niet beschermwaardig!
Dit gedachtenexperiment is populair onder abortusvoorstanders die nooit een scherpe prolifer tegenkwamen. Niet omdat er zo weinig scherpe prolifers zijn, maar omdat de meeste abortusvoorstanders liever in hun eigen bubbel blijven. Dat werd op pijnlijke wijze duidelijk toen Patrick Tomlinson, een populaire schrijver van Science Channel, op Twitter opschepte dat hij in tien jaar nog nooit een eerlijk prolife antwoord kreeg op het gedachtenexperiment hierboven. Die week kwam hij erachter dat hij kennelijk zijn leven lang scherpe prolifers heeft ontlopen.
Het is namelijk niet moeilijk om de drogredenering achter dit gedachtenexperiment te zien. Veel Twitteraars lieten hem dat al weten snel weten. Het scenario van het brandende huis is ontworpen om je te laten toegeven dat er achter de deur die je dichtlaat geen beschermwaardige mensen zitten. Als de prolifer dus kiest voor de baby, wat iedereen zou doen, betekent dit automatisch dat diegene nooit meer kan beweren dat ongeboren embryo’s beschermwaardig zijn en niet mogen worden geaborteerd. Goed argument, toch? Fout!
Eén van de mensen die Tomlinson resoluut terechtwees was Ben Shapiro, die Tomlinson wees op de foutieve aanname dat we alleen morele waarde geven aan degene die we uit het brandende huis zouden redden. Dat is heel gemakkelijk aan te tonen door een wedervraag te stellen. Bijvoorbeeld: “Stel, je loopt door datzelfde brandende huis, maar dit keer staan er achter deur één drie kleuters en achter deur twee ligt jouw bloedeigen baby. Welke deur maak je open?” Iedereen zou z’n eigen kind kiezen. Maar zeg je daarmee automatisch dat drie kleuters geen morele waarde hebben? Ben je ineens hypocriet omdat je vorige week nog zei dat kleuters mensen zijn? In zo’n situatie maak je instinctieve keuzes. Je grijpt naar je subjectieve belevingswereld om te bepalen wat je moet (en vooral wilt) doen. Dat zegt niets over je verstandelijke begrip van leven, moraliteit en menselijke waarde.
Laten we ook eens de koele praktische kant bekijken. Het lijkt me nogal tijdrovend om duizend embryo’s voorzichtig bij elkaar te verzamelen, om ze vervolgens heelhuids het gebouw uit te sjouwen. En bevroren embryo’s door een brandend gebouw vervoeren? Succes!
De hele vergelijking met abortus gaat bovendien niet op. Scott Klusendorf zegt het mooi in zijn geweldige prolife boek ‘The Case for Life’: “Het gaat niet om de vraag wie we zouden redden, zoals bij een brandend lab, maar om de vraag: ‘wie gaan we bewust doden voor ons eigen voordeel?’” Een abortus is bepalen dat een beginnend leven mag worden beëindigd. Het is het wegnemen van een menselijke toekomst. Dat is niet te vergelijken met een situatie waarin je iemand niet kunt redden van de dood.
Over subjectief gesproken, een ander voorbeeld: Je leest in de krant over een vrouw in India die op brute wijze is vermoord. Verstandelijk weet je dat dit vreselijk is, maar je zal er waarschijnlijk geen traan om laten. Als het echter een dierbare was, zou je geschokt en emotioneel reageren. Twee mensen zijn vermoord en het is allebei even erg. Maar jouw instinctieve reacties verschillen behoorlijk van elkaar. Hoe kan dit? Geef je niets om Indiase vrouwen? Beschouw je ze niet als mensen? Onzin natuurlijk.
We trekken de analogie met de prolifer nog iets dichterbij. Stel dat je regelmatig in de krant leest dat Indiase vrouwen in brand worden gestoken door een of andere sekte. Het kan zomaar zijn dat dit onrecht je niet loslaat, juist omdat je verstand je vertelt dat dit echt niet kan. Je besluit actie te ondernemen en schrijft naar de Nederlandse ambassade in India. Niet lang daarna ben je al zo betrokken dat je een echte activist bent. Maar zou je al die vrouwen redden door één van je dierbaren te laten sterven? Zeer waarschijnlijk niet. Maar wie jou vervolgens een hypocriete nepactivist noemt, is niet goed bij z’n paasei.
Hoop, vanaf vandaag, dat abortusvoorstanders je dit dilemma voorleggen. Geef niet direct antwoord, maar stel eerst de wedervraag over de twee deuren met daarachter drie kleuters en je eigen kind. Als de persoon dit toestaat, is het goed mogelijk dat hij jouw antwoord niet meer nodig heeft, omdat hij op tijd beseft hoe slecht zijn argument is. Wil hij per se dat jij eerst antwoord geeft – omdat abortusvoorstanders nooit Plato of Jezus Christus hebben gelezen – geef dan eerlijk toe dat je de baby zou kiezen, maar dat dit niets zegt over de morele waarde van de duizend embryo’s. Knal vervolgens alsnog die wedervraag erin. Je zult er geen spijt van krijgen.
Internationaal zijn er ontzettend veel goede mensen bezig met het bestrijden van meisjesbesnijdenis. Maar wat deze organisaties vaak in koor zingen, is dat het een culturele praktijk betreft die niets met de islam te maken heeft. Een theologische studie naar dit fenomeen echter maakt duidelijk die duiding te kort door de bocht gaat. Toch ben ik er nog niet over uit of het slimmer is om mee te gaan met het islam-vriendelijke narratief. De islam is een ingewikkelde religie. Moslims volgen niet alleen "dat ene heilige boek", maar ook de gebruiken en voorschriften van de grondlegger van de religie, Muhammad. Wat hij verkondigde en ondernam, staat beschreven in ellenlange collecties van gezegdes (ahadith) en biografieën (sirat). Wie beweert dat meisjesbesnijdenis niet in de Koran voorkomt, maakt dan ook weinig indruk op mensen die de theologische bronnen van de islam kennen. Jongensbesnijdenis staat bijvoorbeeld ook niet in de Koran voorgeschreven. Toch zweert iedere moslim erbij dat dit een islamitische verplichting is. Maar waarom is dat zo? Uiteindelijk is besnijdenis een Sharia aangelegenheid. Knappe koppen binnen de islam vullen al vele eeuwen in wat de Sharia (simpelweg: de islamitische wet) allemaal moet aanbevelen en opleggen. Daar zijn meningsverschillen over, maar heel groot zijn die vaak niet als je kijkt naar de grootste islamitische stroming, het Soenisme. Daarin heb je vier geaccepteerde wetscholen (madhabs) die allemaal zijn terug te herleiden naar de tijd kort na de oprichting van de islam, te weten de Hanafi-, Hanbali-, Shafi- en Malikischool. Daarin kijken juristen vanuit hun traditionele denkstroming naar de wet. Maakt de leugen vrij? Van oudsher wordt er naar meisjesbesnijdenis gekeken als iets dat op z'n minst is aanbevolen. Volgens sommige geleerden (voornamelijk binnen de Shafi wetschool) is het zelfs verplicht. Dat is ook de reden waarom meisjesbesnijdenis zijn weg heeft gevonden naar Indonesië, dat ver weg van Afrika ligt. Het idee dat meisjesbesnijdenis een Afrikaanse culturele traditie is, dat niets met de islam te maken heeft, is dan ook een fabel. En wat mij betreft is het een kwalijke fabel, omdat het veronderstelt dat zoiets alleen kan komen uit het "barbaarse" Afrikaanse continent, waar toevallig een aantal moslimlanden liggen die hiermee zijn besmet. Zoals met meer onderwerpen is er ook grote terughoudendheid om de islam te beschuldigen van meisjesbesnijdenis. Maar de waarheid zal je vrijzetten, luidt het gezegde. Hoe zet je gemeenschappen vrij van meisjesbesnijdenis? Voor zover het een Afrikaanse culturele traditie is, moet je inderdaad zorgen dat je de mensen op andere gedachten brengt. Maar door te ontkennen dat het ook een praktijk is die de islam heeft omarmd, ontneem je mensen de kans om vrij te komen van de wortel van het probleem binnen hun gemeenschap. Cultuur vs Religie Veel Marokkanen en Turken vertellen mij echter dat de praktijk in hun landen niet voorkomt en dús niets met de islam te maken heeft. Deze conclusie kun je niet trekken. Anders zou alcohol ruimschoots worden toegestaan voor iedere moslim, omdat we in Turkije behoorlijk wat alcoholgebruik waarnemen. De ironie wil dat het juist een culturele traditie is dat meisjesbesnijdenis in bepaalde moslimlanden niet voorkomt. Maar om te weten wat de islam leert, kijken we niet in de vriendelijke ogen van onze Turkse buurvrouw. We moeten de boeken induiken en onze afwegingen maken. Ik zal de eerste zijn die toegeeft dat die "boeken" niet heel duidelijk zijn over meisjesbesnijdenis. Zo is er wel een hadith waarin staat dat de man en de vrouw zichzelf ritueel moeten reinigen nadat 'de besneden delen elkaar hebben geraakt'. In een andere hadith vertelt Muhammad dat de persoonlijke verzorging van een moslim bestaat uit vijf zaken, waaronder de besnijdenis. Omdat hierbij geen geslacht werd gespecificeerd, zijn veel geleerden er vanuit gegaan dat het geldt voor zowel de man als de vrouw. Dat één van die vijf zaken het trimmen van de snor betreft, is een zwak punt in die redenatie óf een belediging aan het adres van vrouwen in het huidige Soedi-Arabië, maar daar wil ik mijn vingers niet aan branden. Die twee ahadith hebben een zogenoemde 'sterke overlevering' waardoor ze als zeer betrouwbaar worden gezien. Maar je kunt dus twijfelen aan de interpretatie. Een andere hadith, met een zwakkere betrouwbaarheid, spreekt duidelijker over de noodzaak van meisjesbesnijdenis. In die overlevering zou Muhammad hebben gezegd dat de vrouwen voorzichtig moeten zijn wanneer ze de besnijdenis uitvoeren, want dat zou beter zijn voor de vrouw en prettiger voor de man. Het feit dat de vrouwen hier de handeling uitvoeren, zou erop wijzen dat het om meisjesbesnijdenis gaat. Een zwakkere betrouwbaarheid betekent overigens niet dat het als onwaar wordt beschouwd. Islamitische geleerden hechten juist grote waarde aan zulke teksten, die ze dan ook zorgvuldig verzamelen in hun collecties. Ze gaan er vaak in hoge mate vanuit dat een dergelijke uitspraak wel zo is gezegd, maar dat de bewijzen niet sterk genoeg zijn om een wet helemaal op dat gezegde te baseren. Je kunt je afvragen hoe interessant het is om als buitenstaander mee te wegen in deze interne discussie. Waar ik me vooral op concentreer is het feit dat de vier wetscholen zo ongeveer het hele bestaan van de islam deze praktijk in stand hebben gehouden, waardoor zelfs in Nederland moskeeën staan die opkomen voor de "noodzaak" om meisjes te besnijden. Reformatie? Is er ook nuance op dit punt? Jazeker. De Al Azr universiteit in Egypte zegt al een aantal jaren dat meisjesbesnijdenis niet bij de islam hoort. Ook valt het te begrijpen dat NGO's die meisjesbesnijdenis bestrijden bij hoog en bij laag beweren dat de praktijk niets met de islam te maken heeft. Hoe wil je anders binnenkomen in die lokale gemeenschappen? Hoe wil je mensen bereiken als je niet slechts één praktijk aanpakt maar de hele historische legitimiteit van hun geloof? Daarbij komt dat die gemeenschappen vaak zelf ervaren dat het een culturele praktijk is, zonder te beseffen dat de cultuur werd beïnvloed door de religie. Dat is enigszins vergelijkbaar met ons Westers uitgangspunt van monogamie in het huwelijk, zonder te beseffen dat dit christelijke wortels heeft. Ook moet gezegd worden dat er volgens de islamitische wetscholen wordt gewezen op de lichtste vorm van meisjesbesnijdenis. De WHO noemt deze vorm de type I besnijdenis. Hierbij wordt "slechts" een stukje voorhuid van de clitoris verwijderd, terwijl types II, III en IV verwijzen naar het verwijderen van zelfs de gehele schaamlippen. Dit laatste komt ook veel voor in de islamitische wereld, maar vindt zijn wortels niet per se in de islam als het gaat om de uitvoering. Dilemma Ik zit dus met een dubbel gevoel. Hoe meer moslims gaan geloven dat meisjesbesnijdenis niets met de islam te maken heeft, hoe minder meisjes deze tragedie zal overkomen, zou je zeggen. Aan de andere kant kun je je afvragen of dit op de lange termijn helpt, aangezien je de wortel van het probleem niet aanpakt. Want als de NGO's weer wegrijden en men zich weer verdiept in het geloof waar ze nog steeds veel vertrouwen in hebben, komen ze de ahadith en de shariabepalingen weer tegen. En dan zullen nieuwe imams en nieuwe vroedvrouwen mogelijk weer opstaan om gewoon weer te wijzen op het "belang" van meisjesbesnijdenis. Want wat Muhammad deed en voorschreef, kan nooit verkeerd zijn, aldus het islamitisch uitgangspunt. Laten we de vergelijking eens trekken met slavernij. Met veel pijn en moeite werd deze praktijk bijna geheel uitgebannen binnen de islamitische wereld. Veel van die moeite kwam uit het Westen, want de islamitische wereld had geen duidelijke afschaffingsbeweging. Immers, Muhammad had slaven, dus hoe kan zoiets verkeerd zijn? Toch is het grotendeels gelukt en roepen moslims veelal in koor dat slavernij niets met de islam te maken heeft. Maar de boeken waarin staat dat Muhammad die slaven eigenhandig inlijfde, net als alle generaties na hem, bleven in de schappen staan. Om die reden zien we bij iedere nieuwe jihad en iedere nieuwe oprichting van een kalifaat hetzelfde: de herinvoering van slavernij door mensen die opnieuw de Koran en de hadith zijn gaan lezen en tot geen andere conclusie konden komen dan het voorschrift om de omliggende volkeren te veroveren en hun mensen tot slaaf of derderangsburger te maken. Daarom vrees ik voor hetzelfde bij meisjesbesnijdenis: een hoop geld en moeite kan ervoor zorgen dat de islamitische wereld meisjesbesnijdenis tijdelijk vergeet. Maar omdat het in de boeken blijft staan van de religie die men aanhangt, loert het opduiken van zo'n traditie achter iedere hoek.
Dit jaar mocht ik een interview geven aan het steeds populairder wordende YouTube kanaal 'Christendom'. Het werd een getuigenis, waarin ik sprak over het opgroeien zonder vader, mijn latere geloof in Christus en maatschappelijke onderwerpen zoals abortus en de impact van de islam op onze samenleving. Bekijk het gesprek hieronder:
We hebben allemaal een bepaalde mate van bias, oftewel een vooringenomen standpunt over onderwerpen die ons aan het hart gaan. Dat maakt het soms moeilijk om voor de volle honderd procent eerlijk te kijken naar nieuwe informatie. Zeker als deze kan leiden tot het bijstellen van je mening. Blinde vlek Een cognitieve dissonantie gaat nog iets verder dan een bias. Je kunt het zien als een blinde vlek. Christenen kunnen het weleens beschrijven als geestelijke blindheid in zaken van het geloof. Zo’n dissonantie komt erop neer dat je duidelijke feiten of informatie toch nog weet te ontkennen of zo weet te draaien dat ze hun betekenis voor jou en je standpunten verliezen. Stel bijvoorbeeld dat je zoveel informatie hebt over roken dat je echt wel kunt weten dat het ongezond is. Desondanks blijf je doorroken, alsof die informatie nooit tot je kwam. Je handelen is daarmee niet rationeel maar gebaseerd op je begeerte om te roken. Het is belangrijk om te benadrukken dat cognitieve dissonanties voorkomen bij zowel voor- als tegenstanders van abortus wanneer ze in discussie raken. Zo komt het voor dat voorstanders van abortusrechten (pro-choicers) tot ver in de zwangerschap blijven spreken van een ‘klompje cellen’, terwijl tegenstanders (pro-lifers) soms al vroeg capaciteiten aan het ongeboren kind toedichten die het op dat moment nog niet heeft. ‘Uit elkaar getrokken’ In dit stuk wil ik een online voorbeeld aanhalen van een cognitieve dissonantie bij iemand die groot voorstander is van abortusrechten. Stella Bergsma, een columniste met 35 duizend volgers op X was in gesprek geraakt over abortus. Een andere X-gebruiker wierp haar voor de voeten dat ‘baby’s letterlijk uit elkaar getrokken worden’ tijdens een abortus. Bergsma besloot de AI-machine van X, genaamd Grok, bij het gesprek te betrekken: ‘@Grok wordt bij een abortus de baby letterlijk uit elkaar getrokken?’
After Charlie Kirk’s assassination many mainstream news platforms did not wait long to start regurgitating online claims about supposed evil things Charlie Kirk has said throughout the years. What the exact motivation behind behind these choices is remains to be seen, but it is clear that certain people who disagreed with Kirk’s views ran towards such claims in order to either legitimize Kirk’s violent death or to suggest that he somehow reaped what he sowed. When confronted with such claims, I noticed that many supposed quotes by Kirk were not based on truth. Often lies or half-truths were told. Rarely was the quote exact and when it was, it was often taken out of context. I decided to take the time to fact-check 7 such claims. I chose them randomly, to see if any of the claims were truthful. A few of them were true or partly true but lacking a strong-man explanation from Kirk’s own point of view. But in most cases the claims can be accurately described as lies or deliberate half-truths. Below I describe the claims, one by one, with my commentaries. 1. Gay people should be stoned to death False : Kirk never said this as a separate statement or wish for American law. This lie started when left-wing author Stephen King took to X on September 11, one day after Kirk’s assassination, and claimed that Kirk had “advocated stoning gays to death”. He later retracted this claim and apologized. King acknowledged that Kirk only mentioned a passage about stoning people after sleeping with the same sex from the Old Testament, in order to show someone that they were cherry picking verses about love as if the Bible doesn’t condemn sin. Kirk did call this penalty “part of Gods perfect law” as can be heard in the original footage , but that does not equal advocating for the same laws in today's society. 2. Most people are scared when they see a black pilot flying a plane False : He never said this exact quote or anything of similar meaning. What really happened was: during a conversation Kirk discussed affirmative action and how it creates bad ways of thinking, because it is known that certain people get jobs because of affirmative action, not because they were the best for the job. This can result in people second guessing the quality of the captain of their flight if he or she happens to be black. Kirk immediately added: “ I don't wanna think that way. And no one should, right? ” So, Kirk wasn’t saying that he distrusts black people having the capacity to be pilots. He was demonstrating how affirmative action can make people weary of how people got to a position, especially when it’s such a crucial job that people’s lives depend on it. Kirk went on to say: “ I want to be as blunt as possible because now I'm connecting two dots. Wait a second, this CEO just said that he's forcing that a white qualified guy is not gonna get the job. So I see this guy, he might be a nice person and I say, "Boy, I hope he's not a Harvard-style affirmative-action student that … landed half of his flight-simulator trials ." 3. Taylor Swift should reject feminism and submit to her husband True . In a video on his own platform, Kirk took the time to congratulate Taylor Swift’s engagement and said that he wished for her that this step would make her more conservative. Kirk said he wanted them to have many children. Then he went on to say she should leave feminism and submit to her husband. Kirk said that he was saying all of these things without any sarcasm. It can be assumed that Kirk believes in the, according to many, Biblical principle that women should submit to their husband. However, in general Christians do not believe this to mean that a woman is worth less than a man, but rather that there are God-ordained roles for men and women. 4. No one should be allowed to retire False . What Charlie Kirk really said was that he didn’t think people should retire, saying it’s not Biblical. This is more an advice than something he would like to see enforced by law. When it comes to the law, he did advocate for raising the age of retirement. Here’s the full context: “ Now, I will say that for future retirees, people under the age of 45, we should absolutely raise the retirement age. I’m going to say something very provocative. I’m not a fan of retirement. I don’t think retirement is biblical,” he said . “You say, ‘Charlie, I’m just gonna retire and I’m just gonna go golf.’ I think, what a waste of the gifts that God has given you .” 5. British Colonialism was what “made the world decent” True . Charlie Kirk said this at the beginning of his show on September 22, 2022. The context is that he was about to speak to professor Bruce Gilley, a political scientist who has written a book called The Case for Colonialism and is of the opinion that British Colonialism was mostly helpful to the lands they settled in, because it uplifted its people to a more modern, more fair and more liberal standard of living and ruling. It seems obvious that Kirk agreed with a lot of what professor Gilley was coming to convey. Needless to say, this is a controversial opinion. One could ask ‘What about slavery?’ Gilley spoke about this, saying that Spanish and Portuguese enslavers felt they were rescuing African slaves from the hardships of Africa, where slavery was rampant and much more harsh. Gilley also said that “ None of this made their enslavement right. But then little of what happened to the wretched of the earth in that era was right by contemporary standards. There is a historical bait and switch when contemporary critics charge European colonialists with all sorts of modern crimes: stealing land, owning slaves, shooting lions. These charges appeal to norms and expectations that emerged later from Western civilization itself, and only from Western civilization. Stealing land, owning slaves, and slaying wildlife were, after all, the national sports of pre-European contact African, Arab, and native American cultures .” 6. The guy who assaulted the Pelosi’s should be bailed out False . The full clip in which this statement is found, to me, clearly shows that he spoke those words sarcastically. The full statement shows that Kirk had doubts about the Democrat narrative, which said that there might be a link between the attack and Republican rhetoric. For instance, Kirk said “Why is the conservative movement to blame for gay schizophrenic nudists that are hemp jewelry makers breaking into somebody's home, or maybe not breaking into somebody’s home. Why are we to blame for that?” Immediately after saying this, Kirk asked, sarcastically: “And why is this guy still in jail? Why hasn’t he been bailed out?” as if to say that some Republican would have bailed him out by now, if he was such a hero to them. Kirk then continued, again sarcastically, saying that “If some amazing patriot out there … wants to really be a mid-term hero, someone should go and bail him out … and go ask him some questions.” Kirk then called into question why this attacker was possibly being charged with attempted murder and a political assassination attempt, saying that even those kinds of attackers are let out on bail the next day in many situations, implying that “if you go after the Pelosi’s” those rights do not apply. So no, Charlie Kirk did not literally want someone to bail out an attacker who did something Kirk called “awful” and “not right” in the same breath. Only sarcasm makes sense for some of these statements and I think the video shows this. 7. Gun deaths are acceptable in order to have a 2nd amendment Partly True . Kirk did not say the exact words in this rumored quote. What he actually said at a Turning Point event in Salt Lake City was: “ It’s worth it to have a cost of, unfortunately, some gun deaths every single year so that we can have the Second Amendment .” Also, Kirk emphasized that he was being rational and pragmatic about this trade-off, arguing that the right to bear arms is too important to let gun deaths (those caused by legal gun-owners one must assume) get in the way of that. This says nothing about the way he felt about gun violence. He was obviously against gun violence and thought it should be prevented. He just didn’t believe that a ban on legal firearms should be the sacrifice to achieve that goal. One may compare it to liberals accepting a number maternal deaths every year, due to legal abortion. One could argue that deaths from pregnancy are still more frequent. Similarly, one could argue that the amount of deaths without the Second Amendment could increase if the government decided to turn on its own people, as has happened many times throughout history.
Ongeboren kinderen worden onverdoofd geaborteerd. Toch pleit niemand voor verdoving zoals dat bij slachtdieren gebeurt. We analyseren een uitzending van Lubach om onder meer te zien of dierenactivisten verder mogen gaan met het tonen van expliciete beelden.
Het Britse Lagerhuis besloot dat vrouwen niet meer strafrechtelijk vervolgbaar zijn als zij een abortus ondergaan buiten de wettelijke termijn. Namens NPV - Zorg voor het Leven mocht ik aanschuiven in het Family7 programma Uitgelicht om over dit nieuws mee te praten. Bekijk het gesprek hieronder: