Chris Develing • 17 december 2022

Waarom zijn sommige influencers opeens positief over de islam?

"Zou er meer mee gemoeid kunnen zijn dan we op het eerste oog zien?"

De laatste tijd valt het op hoeveel invloedrijke mensen tot de islam bekeren of positief beginnen te spreken over de religie. Op het eerste oog is daar niets vreemds aan. Mensen bekeren zich aan de lopende band, of het nu om een religie gaat of om een andere kijk op het leven. Maar in deze gevallen wordt er bijzonder veel commerciële aandacht aan besteed. Zou er meer mee gemoeid kunnen zijn dan we op het eerste oog kunnen zien?

Een internationale trend

Andrew Tate is misschien wel het bekendste voorbeeld. De rijke influencer was ooit vrij kritisch op de islam. Zo noemde hij de leden van IS de ware moslims, omdat alles wat zij doen in de Koran zou voorkomen. Later werd hij juist positief, door onder meer te stellen dat de islam de enige religie is die de moderne tijd zal overleven. Daarbij maakte hij duidelijk dat zijn steun aan een religie strategisch wordt bepaald, aangezien hij tot dan altijd veel geld zei te schenken aan de Orthodoxe kerk in Roemenië omdat deze volgens hem zo machtig is. Weer een poos later kwam het nieuws dat hij is bekeerd tot de islam. Vervolgens was hij veel te zien in rijke Arabische landen waar hij belangrijke mensen ontmoette.

In Nederland kenden we de gevallen van Arnoud van Doorn en Joram van Klaveren al. Beiden waren ooit onderdeel van de PVV en hadden derhalve veel kritiek op de islam. Dat veranderde door ervaringen met moslims en een studie naar de religie, zo vertelden ze. Ook zij waren na hun bekering overigens veel te zien in Saudi-Arabië waar veel deuren voor ze open leken te gaan tot aan 'het hoogste niveau'. Dit kan te maken hebben met hun bijzondere bekeringsverhaal, maar er kan ook iets anders aan de hand zijn. Meer recent zagen we een soortgelijke verandering bij weer een andere influencer. Donny Roelvink vond naar eigen zeggen rust bij de islam na een afgrijselijk ongeluk. Zijn broer Dave verdiept zich nu ook in de Islam.

Hoe komt het dat mensen met veel invloed opeens de islam omarmen en hier op vele plekken mee promoten? Het korte antwoord is dat niemand dat weet behalve deze mensen zelf. Er is dan ook veel voor te zeggen om hun getuigenis gewoon voor waar aan te nemen. Normaal gesproken zou het ook nogal complotterig zijn om überhaupt al te denken aan een ander scenario dan een oprechte interesse of bekering richting een godsdienst. Maar de islam zou de islam niet zijn als daar niet toch een aantal theologische nuances bij gemaakt konden worden.

De islam koopt al eeuwen invloed

Binnen de islam heb je voor bijna alles regels. Van hoe je naar het toilet moet tot welke mouw van je trui het eerst moet worden aangetrokken. Zo zijn er ook regels die vertellen wie er allemaal geld mogen ontvangen vanuit de islamitische fondsen. De zakatbelasting, die iedere moslim moet afdragen, moet volgens de Koran worden uitgegeven aan zo’n acht categorieën van ontvangers, zo lezen we in Soera 9 vers 60. De meeste mensen denken dat het alleen naar de armen gaat, maar in werkelijkheid gaat het ook naar de hulpbehoevende reiziger, de mensen die de zakat innen, om slaven vrij te kopen, et cetera.

Eén van de minst bekende categorieën is de groep die wordt aangeduid met de term mu’allafat qulubuhum oftewel: zij wiens harten verzoend worden. Dit zijn doorgaans niet-moslims die geld of giften mogen ontvangen als redelijkerwijs mag worden verwacht dat dit het laatste duwtje is waarmee ze de islam betreden. Dat niet alleen, het kan ook gaan om mensen die kritisch spreken over de islam. Om het imago van de islam te bewaken mogen ook die mensen giften ontvangen zodat zij stoppen met hun aanvallen op de islam.

De theologische bronnen

Dit zijn uiteraard niet mijn eigen verzinsels bij een wat vage term uit de Koran. Primaire theologische bronnen binnen de islam spreken met enige regelmaat over dit fenomeen. Zo is er de hadith-literatuur, waarin het leven en de uitspraken van Muhammad en zijn metgezellen zijn gedocumenteerd. Daarin treffen we aan hoe Muhammad goud gaf aan niet-islamitische legerleiders die onderdeel uitmaakten van zijn militaire alliantie. In de overlevering lezen we dat bepaalde moslims hier met argusogen naar keken en verhaal haalden bij Muhammad. De vermeende profeet liet daarop weten dat hij ‘hen geeft om hun harten aan te trekken voor de islam’.

Dit verhaal wordt bevestigd in de beroemde historie van Al Tabari¹ waarin staat dat Muhammad giften schonk aan mensen van een bepaalde status om hun harten voor zich te winnen. Hierdoor wordt duidelijk dat mensen met veel invloed een bewuste doelgroep waren voor Muhammad.

Waarom dat is, wordt vervolgens weer duidelijk in de oudste biografie over zijn leven, waar we lezen dat ‘de Apostel giften gaf aan zij wiens harten moesten worden gewonnen, met name de leiders van het leger, om hen voor zich te winnen en via hen hun volkeren.’²

Wanneer is het omkoping?

Voor mensen die al wisten dat de islam een duidelijk politiek component bevat is dit misschien niet zo’n verrassing. Het is zelfs gewiekst om de invloed van je eigen staat te vergroten door ervoor te zorgen dat invloedrijke mensen zich erbij aansluiten. Dankzij de bekering van deze mensen zouden nog veel meer mensen de stap maken om zich bij de islamitische staat aan te sluiten, zo was de verwachting.

De vraag is in hoeverre dit omkoping betreft. Bij omkoping gaat het om een transactie waarmee wordt verwacht dat de ontvangende partij iets doet of juist laat dat diegene normaliter anders zou doen. Niet duidelijk is of de ontvangende partij ook op de hoogte moet zijn van de intenties van de giftgever. Puur op basis van die motivatie zou je wat mij betreft kunnen spreken van een poging tot omkoping. Het gaat de persoon immers niet om een oprechte bekering van zijn doelwit maar om het vergroten van de invloed van de islam. Dat blijkt ook de uitleg van veel geleerden, zoals Ibn Rushd en anderen, die stellen dat deze categorie van zakat-ontvangers vervalt zodra de islamitische staat weer sterk is en dit soort zaken niet nodig heeft om invloedrijk te zijn.

Niet-moslims die al positief zijn over de islam kunnen dus een gift ontvangen om ze het laatste duwtje te geven waardoor de islam eigenlijk onweerstaanbaar wordt. Dit hoeven overigens niet altijd rijke mensen te zijn met invloed. Het geld mag ook naar mensen gaan die in financiële nood zitten. Dit kun je echter geen oprechte liefdadigheid meer noemen, als de keuze voor iemand die hulp ontvangt, afhangt van de waarschijnlijkheid dat deze persoon bekeert tot de islam.

Het afkopen van islamkritiek

Volgens de beroemde Egyptische geleerde Al Qaradawi is het ook mogelijk om mensen giften te geven zodat ze hun kritiek op de islam inslikken of positief gaan spreken over de islam. Ook de Pakistaande geleerde Maududi schreef hier heldere taal over in zijn exegese van Soera 9 vers 60. Een soortgelijk oordeel treffen we aan in de werken van Al-Mawardi en Salih al Fawzan. Hiervoor baseren ze zich op hadithbronnen waarin mensen aan Muhammad vroegen om iets te mogen ontvangen voor hun bekering. Soms zeiden ze erbij dat ze slecht over de islam zouden praten als ze niets zouden krijgen.³

Op basis van die voorbeelden geloven deze geleerden dat je mensen ook pro-actief mag benaderen om te stoppen met het lasteren van de islam. Het is moeilijk te ontkennen dat het hierbij gaat om omkoping, in elk geval wanneer beide partijen volledig begrijpen wat ze van elkaar willen.

Vooral moslims kunnen dit lastig tegenspreken, omdat zij doorgaans wel erkennen dat het omkoping was toen Muhammad een soortgelijk voorstel kreeg van de Quraish.⁴ Deze afgodendienaren waren Muhammads gepreek zat en waren bereid hem rijk te maken als hij maar zou stoppen met het beledigen van hun goden en het belachelijk maken van hun levensstijl. Het geven van giften zodat mensen stoppen met het aanvallen van de islam is uiteraard precies hetzelfde.

Vandaag de dag zijn er vele soorten mensen met invloed. Denk daarbij zeker niet alleen aan de YouTubers en bekendheden, die ons gemakkelijk in het oog springen. Ook politici op zowel nationaal als internationaal niveau hebben op hun manier veel invloed waardoor ze kunnen vallen onder de doelgroep van mensen wiens harten verzoend kunnen worden, bijvoorbeeld door voor de islam en moslims gunstige stemmen uit te brengen.

The National Zakat Foundation

The National Zakat Foundation is een internationale stichting die zakat collecteert onder moslims om deze vervolgens op de islamitische manier uit te geven. De veelgeprezen Amerikaanse imam Zaid Shakir is verbonden aan de stichting en legt in een video uit welke groepen mensen in aanmerking komen voor het ontvangen van zakat. De meeste tijd besteed hij aan de groep die we hier bespreken.

Voor de uitleg dat het hierbij kan gaan om mensen die een laatste duw nodig hebben om de islam te aanvaarden, schetst hij een scenario waarin mensen door een orkaanramp hulpbehoevend zijn geworden. Vervolgens komt de nationale zakat stichting ze geld brengen, waarna ze zouden beseffen dat de islam een prachtige religie is en de bekering een feit wordt. Ook legt hij uit dat het geld kan worden uitgegeven aan mensen die de islam of moslims schade berokkenen. Hier ziet u een foto van oud-PVV’er Joram van Klaveren samen met Zaid Shakir tijdens een islamitisch evenement.

Wat zeggen de geleerden?

Ook een rondje langs de fuqaha, oftewel de juristen van de islam, laat zien dat deze lezing van de bronnen altijd al wijdverspreid moet zijn geweest. Neem een Maliki-jurist als Ibn Rushd, de Shafi’i-juristen Al-Mawardi en Al-Nawawi, de Hanbali-jurist Salih al Fawzan en uiteraard de hedendaagse Al-Qaradawi. Allemaal erkennen ze de legitimiteit van deze praktijk.

Wel zijn er binnen de islam een paar meningsverschillen. Zo zijn sommige geleerden van mening dat deze doelgroep niet mag ontvangen uit de zakat-fondsen maar uit andere ‘potjes’. En op het eerste oogt lijkt er een verschil van mening te bestaan over de geldigheid van deze betalingen in deze tijd. Een enkele geleerde zou hebben beweerd dat het alleen gold in de tijd van Muhammad, aangezien zijn opvolgers deze praktijk hebben afgeschaft. Dit omdat Umar volgens de bronnen het volgende zou hebben gezegd:

‘Het klopt dat de Boodschapper van Allah (p) jullie gaf om jullie te verzoenen met de Islam, maar vandaag de dag heeft Allah zijn religie versterkt. Als je bij de islam blijft (dan is alles goed) maar als je dat niet doet, dan is er niets tussen ons behalve het zwaard.’⁵

De context hiervan betreft een weigering van bepaalde moslims om zakat te betalen omdat dit zou zijn afgesproken met Muhammad. Umar geeft aan dat ze van deze islamitische verplichting waren gevrijwaard toen Muhammad dat nuttig achtte om hun harten te verzoenen. Maar nu de islam sterk is, geldt dit niet langer en zullen ze aan hun islamitische plicht moeten voldoen. Zo niet, dan volgt het zwaard, zo luidt de bedreiging. Dat laatste onderstreept weer eens hoe er in de islam door de staat kan worden bepaald dat individuele moslims afvallig zijn geworden én vervolgens te maken krijgen met fysieke vervolging.

Hoe dan ook, deze overlevering duidt er volgens de meeste geleerden neit zozeer op dat het voor altijd is afgeschaft, maar dat de mu’allafat qulubuhum wel degelijk een geldige doelgroep vormen voor het ontvangen van zakat (of zoals in dit geval: het niet hoeven te betalen van zakat). Veel geleerden geloven dat dit een geldige doelgroep is zolang de islam niet in een sterke positie staat. Wanneer de islam sterk genoeg is, vervalt deze categorie volgens hen. Dit toont eens te meer aadat het geven aan deze doelgroep niets te maken heeft met liefdadigheid maar alles met de versteviging van de islam. Imam Zaid Shakir, van de nationale zakat stichting, geeft dan ook aan dat de islam in deze tijd zwak is, waardoor deze doelgroep weer giften mag ontvangen. Daarbij moet wel gezegd worden dat andere geleerden, zoals Al Qaradawi, geloven dat het hoofd van een islamitische staat in alle situaties beschikt over deze optie, dus niet alleen in tijden van zwakte.

Disclaimer

Voor de duidelijkheid: ik zeg niet dát de Roelvinkjes, Andrew Tate en anderen zijn omgekocht of werden gepaaid met geld om positiever te spreken over de islam en zich eventueel te bekeren. Maar voor een eerlijk en volledig beeld dient te worden erkend dat de mogelijkheid dat het wél zo is in elk geval niet on-islamitisch hoeft te zijn.

Voetnoten

¹ Tabari, History of al-Tabari, volume 9, vertaling van Ismail K. Poonawala, p. 31
² Ibn Ishaq, Sirat Rasul Allah – The Life of Muhammad, vertaling van A. Guillaume, p. 594
³ Al-Qaradawi, Yusuf; ‘Fiqh al Zakah’; Volume II, vertaald door Monzer Kafh; ‘Scientific Publishing Centre King Abdulaziz University, Jeddah, Kingdom of Saudi-Arabia (2000), p. 33-34
⁴ Sira Ibn Hisham, biography of the Prophet, vertaald door Inas A. Farid, Al-Falah Foundation, p. 48 en 50
⁵ Al Qaradawi, p. 36

Overige gebruikte bronnen

Sahih Bukhari Volume 4, Book 55, Hadith Number 558
Ibn Rushd, Bidayat Al-Mujtahid, Volume 1, vertaald door professor Imran Ahsan Khan Nyazee, p. 320
Al-Mawardi, Al-Ahkam As-Sultaniyyah, The Laws of Islamic Governance, vertaling Asadullah Yate PhD, p. 181
Al-Nawawi, Minhaj et Talibin; a manual of Muhammadan law according to the school of Shafi, vertaald door L.W.C. van den Berg en E.C. Howard, p. 277
Al-Fawzan, Salih, Dr.; ‘A Summary of Islamic Jurisprudence, Volume I, special Edition for Al-Daawah Foundation’; Al-Maiman Publishing House, Saudi Arabia; p. 363

< Ouder bericht

Nieuwer bericht >

Meisjesbesnijdenis: cultureel én islamitisch

door Chris Develing • 20 oktober 2025

Internationaal zijn er ontzettend veel goede mensen bezig met het bestrijden van meisjesbesnijdenis. Maar wat deze organisaties vaak in koor zingen, is dat het een culturele praktijk betreft die niets met de islam te maken heeft. Een theologische studie naar dit fenomeen echter maakt duidelijk die duiding te kort door de bocht gaat. Toch ben ik er nog niet over uit of het slimmer is om mee te gaan met het islam-vriendelijke narratief. De islam is een ingewikkelde religie. Moslims volgen niet alleen "dat ene heilige boek", maar ook de gebruiken en voorschriften van de grondlegger van de religie, Muhammad. Wat hij verkondigde en ondernam, staat beschreven in ellenlange collecties van gezegdes (ahadith) en biografieën (sirat). Wie beweert dat meisjesbesnijdenis niet in de Koran voorkomt, maakt dan ook weinig indruk op mensen die de theologische bronnen van de islam kennen. Jongensbesnijdenis staat bijvoorbeeld ook niet in de Koran voorgeschreven. Toch zweert iedere moslim erbij dat dit een islamitische verplichting is. Maar waarom is dat zo? Uiteindelijk is besnijdenis een Sharia aangelegenheid. Knappe koppen binnen de islam vullen al vele eeuwen in wat de Sharia (simpelweg: de islamitische wet) allemaal moet aanbevelen en opleggen. Daar zijn meningsverschillen over, maar heel groot zijn die vaak niet als je kijkt naar de grootste islamitische stroming, het Soenisme. Daarin heb je vier geaccepteerde wetscholen (madhabs) die allemaal zijn terug te herleiden naar de tijd kort na de oprichting van de islam, te weten de Hanafi-, Hanbali-, Shafi- en Malikischool. Daarin kijken juristen vanuit hun traditionele denkstroming naar de wet. Maakt de leugen vrij? Van oudsher wordt er naar meisjesbesnijdenis gekeken als iets dat op z'n minst is aanbevolen. Volgens sommige geleerden (voornamelijk binnen de Shafi wetschool) is het zelfs verplicht. Dat is ook de reden waarom meisjesbesnijdenis zijn weg heeft gevonden naar Indonesië, dat ver weg van Afrika ligt. Het idee dat meisjesbesnijdenis een Afrikaanse culturele traditie is, dat niets met de islam te maken heeft, is dan ook een fabel. En wat mij betreft is het een kwalijke fabel, omdat het veronderstelt dat zoiets alleen kan komen uit het "barbaarse" Afrikaanse continent, waar toevallig een aantal moslimlanden liggen die hiermee zijn besmet. Zoals met meer onderwerpen is er ook grote terughoudendheid om de islam te beschuldigen van meisjesbesnijdenis. Maar de waarheid zal je vrijzetten, luidt het gezegde. Hoe zet je gemeenschappen vrij van meisjesbesnijdenis? Voor zover het een Afrikaanse culturele traditie is, moet je inderdaad zorgen dat je de mensen op andere gedachten brengt. Maar door te ontkennen dat het ook een praktijk is die de islam heeft omarmd, ontneem je mensen de kans om vrij te komen van de wortel van het probleem binnen hun gemeenschap. Cultuur vs Religie Veel Marokkanen en Turken vertellen mij echter dat de praktijk in hun landen niet voorkomt en dús niets met de islam te maken heeft. Deze conclusie kun je niet trekken. Anders zou alcohol ruimschoots worden toegestaan voor iedere moslim, omdat we in Turkije behoorlijk wat alcoholgebruik waarnemen. De ironie wil dat het juist een culturele traditie is dat meisjesbesnijdenis in bepaalde moslimlanden niet voorkomt. Maar om te weten wat de islam leert, kijken we niet in de vriendelijke ogen van onze Turkse buurvrouw. We moeten de boeken induiken en onze afwegingen maken. Ik zal de eerste zijn die toegeeft dat die "boeken" niet heel duidelijk zijn over meisjesbesnijdenis. Zo is er wel een hadith waarin staat dat de man en de vrouw zichzelf ritueel moeten reinigen nadat 'de besneden delen elkaar hebben geraakt'. In een andere hadith vertelt Muhammad dat de persoonlijke verzorging van een moslim bestaat uit vijf zaken, waaronder de besnijdenis. Omdat hierbij geen geslacht werd gespecificeerd, zijn veel geleerden er vanuit gegaan dat het geldt voor zowel de man als de vrouw. Dat één van die vijf zaken het trimmen van de snor betreft, is een zwak punt in die redenatie óf een belediging aan het adres van vrouwen in het huidige Soedi-Arabië, maar daar wil ik mijn vingers niet aan branden. Die twee ahadith hebben een zogenoemde 'sterke overlevering' waardoor ze als zeer betrouwbaar worden gezien. Maar je kunt dus twijfelen aan de interpretatie. Een andere hadith, met een zwakkere betrouwbaarheid, spreekt duidelijker over de noodzaak van meisjesbesnijdenis. In die overlevering zou Muhammad hebben gezegd dat de vrouwen voorzichtig moeten zijn wanneer ze de besnijdenis uitvoeren, want dat zou beter zijn voor de vrouw en prettiger voor de man. Het feit dat de vrouwen hier de handeling uitvoeren, zou erop wijzen dat het om meisjesbesnijdenis gaat. Een zwakkere betrouwbaarheid betekent overigens niet dat het als onwaar wordt beschouwd. Islamitische geleerden hechten juist grote waarde aan zulke teksten, die ze dan ook zorgvuldig verzamelen in hun collecties. Ze gaan er vaak in hoge mate vanuit dat een dergelijke uitspraak wel zo is gezegd, maar dat de bewijzen niet sterk genoeg zijn om een wet helemaal op dat gezegde te baseren. Je kunt je afvragen hoe interessant het is om als buitenstaander mee te wegen in deze interne discussie. Waar ik me vooral op concentreer is het feit dat de vier wetscholen zo ongeveer het hele bestaan van de islam deze praktijk in stand hebben gehouden, waardoor zelfs in Nederland moskeeën staan die opkomen voor de "noodzaak" om meisjes te besnijden. Reformatie? Is er ook nuance op dit punt? Jazeker. De Al Azr universiteit in Egypte zegt al een aantal jaren dat meisjesbesnijdenis niet bij de islam hoort. Ook valt het te begrijpen dat NGO's die meisjesbesnijdenis bestrijden bij hoog en bij laag beweren dat de praktijk niets met de islam te maken heeft. Hoe wil je anders binnenkomen in die lokale gemeenschappen? Hoe wil je mensen bereiken als je niet slechts één praktijk aanpakt maar de hele historische legitimiteit van hun geloof? Daarbij komt dat die gemeenschappen vaak zelf ervaren dat het een culturele praktijk is, zonder te beseffen dat de cultuur werd beïnvloed door de religie. Dat is enigszins vergelijkbaar met ons Westers uitgangspunt van monogamie in het huwelijk, zonder te beseffen dat dit christelijke wortels heeft. Ook moet gezegd worden dat er volgens de islamitische wetscholen wordt gewezen op de lichtste vorm van meisjesbesnijdenis. De WHO noemt deze vorm de type I besnijdenis. Hierbij wordt "slechts" een stukje voorhuid van de clitoris verwijderd, terwijl types II, III en IV verwijzen naar het verwijderen van zelfs de gehele schaamlippen. Dit laatste komt ook veel voor in de islamitische wereld, maar vindt zijn wortels niet per se in de islam als het gaat om de uitvoering. Dilemma Ik zit dus met een dubbel gevoel. Hoe meer moslims gaan geloven dat meisjesbesnijdenis niets met de islam te maken heeft, hoe minder meisjes deze tragedie zal overkomen, zou je zeggen. Aan de andere kant kun je je afvragen of dit op de lange termijn helpt, aangezien je de wortel van het probleem niet aanpakt. Want als de NGO's weer wegrijden en men zich weer verdiept in het geloof waar ze nog steeds veel vertrouwen in hebben, komen ze de ahadith en de shariabepalingen weer tegen. En dan zullen nieuwe imams en nieuwe vroedvrouwen mogelijk weer opstaan om gewoon weer te wijzen op het "belang" van meisjesbesnijdenis. Want wat Muhammad deed en voorschreef, kan nooit verkeerd zijn, aldus het islamitisch uitgangspunt. Laten we de vergelijking eens trekken met slavernij. Met veel pijn en moeite werd deze praktijk bijna geheel uitgebannen binnen de islamitische wereld. Veel van die moeite kwam uit het Westen, want de islamitische wereld had geen duidelijke afschaffingsbeweging. Immers, Muhammad had slaven, dus hoe kan zoiets verkeerd zijn? Toch is het grotendeels gelukt en roepen moslims veelal in koor dat slavernij niets met de islam te maken heeft. Maar de boeken waarin staat dat Muhammad die slaven eigenhandig inlijfde, net als alle generaties na hem, bleven in de schappen staan. Om die reden zien we bij iedere nieuwe jihad en iedere nieuwe oprichting van een kalifaat hetzelfde: de herinvoering van slavernij door mensen die opnieuw de Koran en de hadith zijn gaan lezen en tot geen andere conclusie konden komen dan het voorschrift om de omliggende volkeren te veroveren en hun mensen tot slaaf of derderangsburger te maken. Daarom vrees ik voor hetzelfde bij meisjesbesnijdenis: een hoop geld en moeite kan ervoor zorgen dat de islamitische wereld meisjesbesnijdenis tijdelijk vergeet. Maar omdat het in de boeken blijft staan van de religie die men aanhangt, loert het opduiken van zo'n traditie achter iedere hoek.

Chris Develing over opgroeien zonder vader, geloof en meer

door Chris Develing • 28 september 2025

Dit jaar mocht ik een interview geven aan het steeds populairder wordende YouTube kanaal 'Christendom'. Het werd een getuigenis, waarin ik sprak over het opgroeien zonder vader, mijn latere geloof in Christus en maatschappelijke onderwerpen zoals abortus en de impact van de islam op onze samenleving. Bekijk het gesprek hieronder:

Cognitieve dissonantie in het abortusdebat

door Chris Develing • 26 september 2025

We hebben allemaal een bepaalde mate van bias, oftewel een vooringenomen standpunt over onderwerpen die ons aan het hart gaan. Dat maakt het soms moeilijk om voor de volle honderd procent eerlijk te kijken naar nieuwe informatie. Zeker als deze kan leiden tot het bijstellen van je mening. Blinde vlek Een cognitieve dissonantie gaat nog iets verder dan een bias. Je kunt het zien als een blinde vlek. Christenen kunnen het weleens beschrijven als geestelijke blindheid in zaken van het geloof. Zo’n dissonantie komt erop neer dat je duidelijke feiten of informatie toch nog weet te ontkennen of zo weet te draaien dat ze hun betekenis voor jou en je standpunten verliezen. Stel bijvoorbeeld dat je zoveel informatie hebt over roken dat je echt wel kunt weten dat het ongezond is. Desondanks blijf je doorroken, alsof die informatie nooit tot je kwam. Je handelen is daarmee niet rationeel maar gebaseerd op je begeerte om te roken. Het is belangrijk om te benadrukken dat cognitieve dissonanties voorkomen bij zowel voor- als tegenstanders van abortus wanneer ze in discussie raken. Zo komt het voor dat voorstanders van abortusrechten (pro-choicers) tot ver in de zwangerschap blijven spreken van een ‘klompje cellen’, terwijl tegenstanders (pro-lifers) soms al vroeg capaciteiten aan het ongeboren kind toedichten die het op dat moment nog niet heeft. ‘Uit elkaar getrokken’ In dit stuk wil ik een online voorbeeld aanhalen van een cognitieve dissonantie bij iemand die groot voorstander is van abortusrechten. Stella Bergsma, een columniste met 35 duizend volgers op X was in gesprek geraakt over abortus. Een andere X-gebruiker wierp haar voor de voeten dat ‘baby’s letterlijk uit elkaar getrokken worden’ tijdens een abortus. Bergsma besloot de AI-machine van X, genaamd Grok, bij het gesprek te betrekken: ‘@Grok wordt bij een abortus de baby letterlijk uit elkaar getrokken?’

Fact-checking alleged Charlie Kirk quotes

door Chris Develing • 16 september 2025

After Charlie Kirk’s assassination many mainstream news platforms did not wait long to start regurgitating online claims about supposed evil things Charlie Kirk has said throughout the years. What the exact motivation behind behind these choices is remains to be seen, but it is clear that certain people who disagreed with Kirk’s views ran towards such claims in order to either legitimize Kirk’s violent death or to suggest that he somehow reaped what he sowed. When confronted with such claims, I noticed that many supposed quotes by Kirk were not based on truth. Often lies or half-truths were told. Rarely was the quote exact and when it was, it was often taken out of context. I decided to take the time to fact-check 7 such claims. I chose them randomly, to see if any of the claims were truthful. A few of them were true or partly true but lacking a strong-man explanation from Kirk’s own point of view. But in most cases the claims can be accurately described as lies or deliberate half-truths. Below I describe the claims, one by one, with my commentaries. 1. Gay people should be stoned to death False : Kirk never said this as a separate statement or wish for American law. This lie started when left-wing author Stephen King took to X on September 11, one day after Kirk’s assassination, and claimed that Kirk had “advocated stoning gays to death”. He later retracted this claim and apologized. King acknowledged that Kirk only mentioned a passage about stoning people after sleeping with the same sex from the Old Testament, in order to show someone that they were cherry picking verses about love as if the Bible doesn’t condemn sin. Kirk did call this penalty “part of Gods perfect law” as can be heard in the original footage , but that does not equal advocating for the same laws in today's society. 2. Most people are scared when they see a black pilot flying a plane False : He never said this exact quote or anything of similar meaning. What really happened was: during a conversation Kirk discussed affirmative action and how it creates bad ways of thinking, because it is known that certain people get jobs because of affirmative action, not because they were the best for the job. This can result in people second guessing the quality of the captain of their flight if he or she happens to be black. Kirk immediately added: “ I don't wanna think that way. And no one should, right? ” So, Kirk wasn’t saying that he distrusts black people having the capacity to be pilots. He was demonstrating how affirmative action can make people weary of how people got to a position, especially when it’s such a crucial job that people’s lives depend on it. Kirk went on to say: “ I want to be as blunt as possible because now I'm connecting two dots. Wait a second, this CEO just said that he's forcing that a white qualified guy is not gonna get the job. So I see this guy, he might be a nice person and I say, "Boy, I hope he's not a Harvard-style affirmative-action student that … landed half of his flight-simulator trials ." 3. Taylor Swift should reject feminism and submit to her husband True . In a video on his own platform, Kirk took the time to congratulate Taylor Swift’s engagement and said that he wished for her that this step would make her more conservative. Kirk said he wanted them to have many children. Then he went on to say she should leave feminism and submit to her husband. Kirk said that he was saying all of these things without any sarcasm. It can be assumed that Kirk believes in the, according to many, Biblical principle that women should submit to their husband. However, in general Christians do not believe this to mean that a woman is worth less than a man, but rather that there are God-ordained roles for men and women. 4. No one should be allowed to retire False . What Charlie Kirk really said was that he didn’t think people should retire, saying it’s not Biblical. This is more an advice than something he would like to see enforced by law. When it comes to the law, he did advocate for raising the age of retirement. Here’s the full context: “ Now, I will say that for future retirees, people under the age of 45, we should absolutely raise the retirement age. I’m going to say something very provocative. I’m not a fan of retirement. I don’t think retirement is biblical,” he said . “You say, ‘Charlie, I’m just gonna retire and I’m just gonna go golf.’ I think, what a waste of the gifts that God has given you .” 5. British Colonialism was what “made the world decent” True . Charlie Kirk said this at the beginning of his show on September 22, 2022. The context is that he was about to speak to professor Bruce Gilley, a political scientist who has written a book called The Case for Colonialism and is of the opinion that British Colonialism was mostly helpful to the lands they settled in, because it uplifted its people to a more modern, more fair and more liberal standard of living and ruling. It seems obvious that Kirk agreed with a lot of what professor Gilley was coming to convey. Needless to say, this is a controversial opinion. One could ask ‘What about slavery?’ Gilley spoke about this, saying that Spanish and Portuguese enslavers felt they were rescuing African slaves from the hardships of Africa, where slavery was rampant and much more harsh. Gilley also said that “ None of this made their enslavement right. But then little of what happened to the wretched of the earth in that era was right by contemporary standards. There is a historical bait and switch when contemporary critics charge European colonialists with all sorts of modern crimes: stealing land, owning slaves, shooting lions. These charges appeal to norms and expectations that emerged later from Western civilization itself, and only from Western civilization. Stealing land, owning slaves, and slaying wildlife were, after all, the national sports of pre-European contact African, Arab, and native American cultures .” 6. The guy who assaulted the Pelosi’s should be bailed out False . The full clip in which this statement is found, to me, clearly shows that he spoke those words sarcastically. The full statement shows that Kirk had doubts about the Democrat narrative, which said that there might be a link between the attack and Republican rhetoric. For instance, Kirk said “Why is the conservative movement to blame for gay schizophrenic nudists that are hemp jewelry makers breaking into somebody's home, or maybe not breaking into somebody’s home. Why are we to blame for that?” Immediately after saying this, Kirk asked, sarcastically: “And why is this guy still in jail? Why hasn’t he been bailed out?” as if to say that some Republican would have bailed him out by now, if he was such a hero to them. Kirk then continued, again sarcastically, saying that “If some amazing patriot out there … wants to really be a mid-term hero, someone should go and bail him out … and go ask him some questions.” Kirk then called into question why this attacker was possibly being charged with attempted murder and a political assassination attempt, saying that even those kinds of attackers are let out on bail the next day in many situations, implying that “if you go after the Pelosi’s” those rights do not apply. So no, Charlie Kirk did not literally want someone to bail out an attacker who did something Kirk called “awful” and “not right” in the same breath. Only sarcasm makes sense for some of these statements and I think the video shows this. 7. Gun deaths are acceptable in order to have a 2nd amendment Partly True . Kirk did not say the exact words in this rumored quote. What he actually said at a Turning Point event in Salt Lake City was: “ It’s worth it to have a cost of, unfortunately, some gun deaths every single year so that we can have the Second Amendment .” Also, Kirk emphasized that he was being rational and pragmatic about this trade-off, arguing that the right to bear arms is too important to let gun deaths (those caused by legal gun-owners one must assume) get in the way of that. This says nothing about the way he felt about gun violence. He was obviously against gun violence and thought it should be prevented. He just didn’t believe that a ban on legal firearms should be the sacrifice to achieve that goal. One may compare it to liberals accepting a number maternal deaths every year, due to legal abortion. One could argue that deaths from pregnancy are still more frequent. Similarly, one could argue that the amount of deaths without the Second Amendment could increase if the government decided to turn on its own people, as has happened many times throughout history.

Lubach pleit voor verdoofde dierenslacht, maar hoe zit het met onverdoofde abortus?

door Chris Develing • 25 juni 2025

Ongeboren kinderen worden onverdoofd geaborteerd. Toch pleit niemand voor verdoving zoals dat bij slachtdieren gebeurt. We analyseren een uitzending van Lubach om onder meer te zien of dierenactivisten verder mogen gaan met het tonen van expliciete beelden.

Bij Family7 praten over de decriminalisering van abortus in het VK

door Chris Develing • 18 juni 2025

Het Britse Lagerhuis besloot dat vrouwen niet meer strafrechtelijk vervolgbaar zijn als zij een abortus ondergaan buiten de wettelijke termijn. Namens NPV - Zorg voor het Leven mocht ik aanschuiven in het Family7 programma Uitgelicht om over dit nieuws mee te praten. Bekijk het gesprek hieronder:

MEER ARTIKELEN